علت زردی نوزادان بیلی روبین است!

علت زرد شدن پوست نوزادان و همچنین سفیدی چشم به علت بالا رفتن میزان بیلی‌روبین در خون نوزادان است. زردی نوزادان (neonatal jaundice) یکی از رایج ترین بیماری‌ها که در اول تولد بروز می‌کند می‌باشد

واژه زردی نوزادان از دو قسمت «زردی»، به معنی تغییر رنگ پوست یا مخاط‌ها به رنگ زرد و «نوزاد» به معنی کودک تازه متولد شده تا ۲۸ روز اول زندگی، تشکیل یافته است

به طور نرمال بیلی‌روبین از راه کبد عبور می‌کند و به عنوان صفرا از راه روده‌ دفع می‌گردد. زردی نوزادان زمانی اتفاق می افتد که بیلی‌روبین زودتر از ایجاد توانایی کبد نوزادان برای تجزیه و دفع تولید گردد. دو دسته اصلی از زردی در نوزادان وجود دارد که هیپربیلی‌روبینمی غیر مستقیم و هیپربیلی‌روبینمی مستقیم نامیده می‌شوند

علت ایجاد زردی نوزادان
اغلب نوزادان بیلی‌روبین بیشتری به نسبت بزرگ‌سالان دارند زیرا که سرعت جایگزینی و ترمیم گلبول‌های قرمز در نوزادان بیشتر از بزرگ‌سالان می‌باشد. کبد نوزاد هنوز به طور کامل قادر به تجزیه و دفع بیلی روبین خون نمی‌باشد. زیاد بودن بیلی‌روبین خون نوزادان باعث می‌شود که مقداری از آن قبل از دفع شدن به وسیله مدفوع دوباره از طریق روده‌ها جذب خون گردد.

انواع مختلف زردی نوزادان

شایع ترین انواع زردی نوزادان مثل:
زردی نوزاد نارس (زود متولد شده): این نوع زردی به طور معمول در نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا آمده‌اند رخ می‌دهد چون آن‌ها کمتر می‌توانند بیلی روبین را به صورت مؤثر دفع کنند. برای جلوگیری از عوارض زردی بایستی سطح بیلی روبین بیشتر از سطح بیلی روبین نوزادان رسیده تحت درمان‌ پایین آورده شود.

زردی فیزیولوژیک (طبیعی): این نوع زردی در شایع‌ترین نوع زردی در بین نوزادان می‌باشد . این‌گونه زردی خفیف نوزادان به دلیل ناتوانی کبد نوزاد در تجزیه سریع بیلی روبین اتفاق می‌افتد . به طور کلی این زردی در۲ تا ۴ روزگی نوزادان به وجود می‌آید و در طول ۱ تا ۲ هفتگی از بین می‌رود.

زردی نوزادان به علت نقص شیردهی: این زردی در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند به دلیل وجود مشکل درشیردهی مشکلی یا به علت اینکه شیر مادر هنوز در سینه جاری نشده است رخ می‌دهد. این مسئله زمانی اتفاق می‌افتد که نوزاد به اندازه کافی تغذیه نمی‌شود.

زردی نوزادان به علت ناسازگاری گروه‌های خونی (مشکلات RH یا ABO): چنانچه گروه خونی نوزاد با ماد یکسان نباشد ممکن است بدن مادر آنتی بادی‌هایی که گلبول‌های قرمز خون نوزاد را نابود می‌کنند تولید نماید. که باعث تجمع ناگهانی از بیلی روبین در خون نوزاد می‌شود.این‌گونه زردی می‌تواند در اولین روز زندگی نوزاد آغاز گردد. مشکلات زردی ناشی ازRH را می‌توان از طریق تزریق ایمنوگلوبولین RH به مادر ظرف ۷۲ ساعت پس از زایمان برطرف نمود.

زردی نوزادان ناشی از شیر مادر: این نوع زردی در۱٪ تا ۲ ٪ از نوزادان شیرخوار بروز می‌کند این زردی به علت مواد تولیدشده در سینه و شیر مادر می‌باشد که باعث افزایش سطح بیلی روبین در بدن نوزاد می‌شوند. همین امر از دفع مؤثر بیلی روبین توسط روده‌ نوزادان جلوگیری می‌کند. این مشکل پس از۳ تا ۵ روز اول عمر نوزاد شروع‌شده و به تدریج در۳ هفتگی تا ۱۲ هفتگی نوزاد بهبود می‌یابد.

بسیاری از نوزادان ظرف ۱ تا ۲ روز پس از تولد از بیمارستان مرخص می‌شوند بهتر است در 1 تا 2 روز بعد از مرخص شدن نوزاد نزد پزشک برای بررسی زردی برده شوند. والدین نیز باید برای تشخیص زردی ظاهر نوزادشان را در روزهای اولیه چک و بررسی کنند.

اگر متوجه شدید پوست یا چشم نوزادتان زردی قابل‌توجهی دارد او را نزد پزشک ببرید. در مطب دکتر نمونه کوچکی از خون نوزادتان آزمایش می‌شود تا سطح بیلی روبین در خون مشخص شود.

علائم و نشانه‌های زردی نوزادان
معمولاً زردی نوزادان در محدوده روز دوم یا سوم زندگی نمود پیدا می‌کند . این زردی در سر ظاهر می‌گردد و پس از آن به سمت پایین بدن پیشرفت می‌کند. پوست نوزادی که دچار زردی شده است اولین بار روی صورت سپس قفسه سینه و شکم و در نهایت پا‌ها زرد به نظر می‌رسد. زردی ممکن است باعث زرد شدن سفیدی چشم نوزاد نیز گردد.

با دیدن موارد زیر نزد پزشک بروید:
تب مقعدی نوزاد بالای ۳۷. ۸ درجه سانتی‌گراد است. زمانی که زردی نوزاد در طی ۲۴ ساعت اول زندگی تشخیص داده‌ شد. زردی نوزاد در حال زیادشدن است. نوزادتان در ظاهر یا عمل بیمار به نظر می‌رسد.

درمان زردی نوزادان
در سطوح خفیف یا متوسط زردی نوزاد به خودی خود در طول ۱ تا ۲ هفته بهبود پیدا خواهد کرد . برای سطوح بالای زردی فتوتراپی- درمان با نور پیشنهاد می‌گردد که به کبد در تجزیه و خلاصی از بیلی روبین کمک می‌کند. احتمال دارد تغذیه به دفعات مکرر و بیشتر از شیر مادر یا شیر خشک به منظور دفع سریع‌تر بیلی روبین از طریق مدفوع توصیه شود.

در موارد بسیار نادر تعویض خون ممکن است ضروری باشد که در آن خون حاوی بیلی روبین نوزاد با خون تازه جایگزین می‌شود.

اگر چنانچه زردی ناشی از تغذیه با شیر مادر باشد پزشک توصیه می‌کند به طور موقت تغذیه با شیر مادر متوقف گردد. در طول این زمان به مادر توصیه می‌شود که به طور مکرر شیر را دوشیده تا منبع شیر فعال باقی بماند و سپس بعد از برطرف شدن مشکل خودتان به نوزاد شیر بدهید.

اگر درصد بیلی روبین بالا رود شاید نوزادتان برای درمان دوباره به بیمارستان منتقل شود. اما هنگامی‌که سطح بالای بیلی روبین پایین بیاید و درمان قطع شود بعید است که کودک دوباره نیاز به درمان پیدا کند.

منبع: کودک آنلاین